In mei 2020 heeft het Europese Hof van Justitie een belangrijke uitspraak gedaan voor iedereen met een rechtsbijstandsverzekering. Tot nu mocht je alleen bij het voeren van een gerechtelijke procedure zelf een advocaat kiezen. Daar komt op basis van deze uitspraak mogelijk verandering in, waardoor je altijd een vrije advocaatkeuze heeft, ook in de buitengerechtelijke fase.

Vrije advocaatkeuze bij rechtszaak

Wanneer je een rechtsbijstandsverzekering hebt en er moet geprocedeerd worden, mag je op basis van eerdere uitspraken van het Hof altijd zelf je advocaat kiezen. Jouw kwestie wordt in het voortraject behandeld door een medewerker van de rechtsbijstandsverzekering zelf. Of ze sturen je dossier door naar een advocatenkantoor waarmee wordt samengewerkt. De gehele periode voorafgaand aan de rechtszaak heb je tot op heden geen vrije keuze. Je moet dus altijd maar afwachten of het klikt met de toegewezen advocaat. En wanneer je ontevreden bent, kun je niet zomaar overstappen.

Vrije keuze in voortraject

Op 14 mei 2020 heeft het Europese Hof in een Belgische kwestie geoordeeld dat je ook voorafgaand aan het voeren van een gerechtelijke procedure al zelf jouw belangenbehartiger mag kiezen. Het Hof heeft het begrip “gerechtelijke procedure” verruimd. Onder gerechtelijke procedure valt volgens het Hof elke fase die kan leiden tot een procedure bij een gerechtelijke instantie. Dus ook een voorafgaande fase.

Gevolgen voor verzekeraars en verzekerden

Dat het hier gaat om een Belgische zaak, doet niets af aan de uitspraak van het Hof. Door het Hof wordt namelijk een Europese regel uitgelegd. De verruiming van de term gerechtelijke procedure geldt daarmee voor alle Europese landen. De uitspraak zal dus mogelijk ook grote gevolgen hebben voor verzekeraars en hun verzekerden in Nederland. Elk juridisch geschil kan in principe immers leiden tot een rechtszaak. Dit betekent dat je direct vanaf het begin zelf jouw belangenbehartiger mag kiezen én dat de kosten daarvan moeten worden vergoed door de rechtsbijstandsverzekeraar.

Hoe gaan rechtsbijstandsverzekeraars hiermee om?

Vooralsnog is niet duidelijk hoe verzekeraars hiermee omgaan. Wel is duidelijk dat rechtsbijstandverzekeraars de uitspraak van het Hof niet zomaar kunnen en mogen negeren.

Letselschade en vrije keuze

Voor letselschadedossiers is deze uitspraak van het Hof in de meeste gevallen niet van belang. Wanneer de aansprakelijkheid voor iemands letselschade vaststaat, is er immers altijd recht op gratis hulp van een letselschade specialist. Het slachtoffer heeft hierbij ook altijd een vrije keus, omdat de kosten in dat geval sowieso moeten worden vergoed door de aansprakelijke partij. Wanneer je dus bijvoorbeeld niet tevreden bent met de afhandeling van jouw schade door je rechtsbijstandsverzekeraar, kun je altijd overstappen naar een andere belangenbehartiger.

Er zijn echter ook situaties waarbij de aansprakelijkheid op voorhand niet duidelijk is. Wanneer je een rechtsbijstandsverzekeraar hebt, mag je nu in die situaties niet zelf je belangenbehartiger kiezen. Je kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan een mogelijke medische fout. Ook op die situaties zal de uitspraak van het Hof van grote invloed kunnen zijn.